در طی سالیان گذشته هرچه تکنولوژی بیشتر بر زندگی ما احاطه پیدا کرده، ما نیز بیشتر به آثار درمانی و مهم «نوشتن» با مداد بر روی کاغذ پی برده‌ایم! همانطور که می‌بینیم دفتر یادداشت‌ها، در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف، هنوز از پرفروش‌ترین محصولات فروشگا‌ه‌های لوازم‌التحریر هستند. نوشتار و درست نوشتن قدمتی به درازای تاریخ دارد؛ از زمانی که بشر نوشته و زیبایی را درک کرده. دست خط کودکان با یادگیری اولین واژگان الفبای فارسی شکل می‌گیرد، والدین باید برای درست و خوانا نوشتن دانش‌آموزان خود تلاشی مضاعف داشته باشند.
زمانی برای تمرین نوشتاری روزانه کودک در نظر بگیرید. بهتر شدن خط کودکان فقط با تمرین و ممارست دائمی امکان پذیر است. مثلا از کودک بخواهید تا لیست خرید روزانه منزل را بنویسد. او را برای نوشتن نامه تشویق کنید. داشتن دفترچه خاطرات هم ایده‌ی خوبی است. همچنین میتوانید با کمک همدیگر یک کتابچه داستانی همراه با تصویر درست کنید. نقاشی بکشید و برای هر تصویر، داستانی با خط کودک بنویسید.
پیشنهاد مطالعه: آموزش مداد دست گرفتن
تمرین نوشتن درست حروف الفبا
به کودک نشان دهید که چطور از خطوط برای نوشتن حروف استفاده کند. این که بدانند حروفی مانند «ب، پ، ت، ث» روی خط نوشته می شوند یا حروف «ر، ز، ژ و..» از روی خط شروع شده و در زیر آن ختم می شوند، می‌تواند روی دست خط کودکان تاثیر مستقیمی بگذارد.
جهت‌های درست نوشتن حروف الفبا را به کودک بیاموزید. بچه ها باید از راست به چپ بنویسند و نیاز دارند تا نحوه‌ی نوشتاری صحیح حروف را یاد بگیرند. اگرکودک شما برای نوشتن به کمک نیاز دارد دستش را بگیرید و با همدیگر حروف را بنویسید. تمرین صحیح نوشتن حروف را با سرگرمی همراه کنید تا به فعالیتی مطلوب تبدیل شود و کودک به طور مرتب آن را انجام دهد.
روی فاصله گذاشتن کار کنید. رعایت فاصله بین حروف و کلمات را با انگشت به کودک یاد دهید. به او بگویید بعد از نوشتن هر کلمه انگشت خود را کنارش بگذارد و کلمه‌ی بعدی را از سمت دیگر انگشتش بنویسد. این کار به خوانایی خط کودکان در آینده کمک می کند.
از کتاب‌های الفبایی برای آموزش ترتیب حروف الفبا استفاده کنید. همچنین میتوانید با استفاده از دست خط خود و روی یک برگه کاغذ این کار را انجام دهید. اما به خاطر داشته باشید که دست خط شما نباید بیش از اندازه کوچک باشد. از کودک بخواهید تا از روی سرمشق‌های شما یک بار زیر هر یک از حروف بنویسد.
برای تشخیص حروف مشابه از شیوه‌های تصویری و فلش کارت‌ها استفاده کنید. تفاوت بین حروف «ب» و «پ» را میتوانید با تصاویری مانند ببر و پله به کودک نشان دهید. کودکان حافظه تصویری قوی دارند.
اگر کودک در به یادآوری شکل هر یک از حروف مشکل دارد می توانید آموزش خود را با سرگرمی مثل نقاشی همراه کنید. مثلا «ش» شبیه یک شتر است. یا «ف» یک فیل با خورطومی بلند است.
پینشهاد مطالعه: آموزش حروف الفبا به کودکان
کتابخوانی را جدی بگیرید؛ کتاب‌هایی با فونت درشت برای تمرین نوشتن و خواندن کودکان بسیار موثر است. همچنین کتابخوانی به رشد و شکوفایی کودکان کمک می‌کند.
آموزش درست نوشتن، را با سرگرمی همراه کنید
- بازی‌های ساده انجام دهید. تصویری روی کاغذ بکشید و از کودک بخواهید تا اسم آن را حدس زده و در جاهای خالی زیر تصویر بنویسد.
- برای نوشتن حروف به جای قلم از ابزارهای دیگری مثل دانه های برنج، حبوبات یا شن های رنگی استفاده کنید. درست کردن شکل حروف با خمیرهای بازی هم ایده جالبی است که توجه کودکان را به یادگیری جلب می‌کند. با این ایده‌های جذاب، کودک مشتاق به علم آموزی می‌شود.
- استفاده از مداد و خودکارهای رنگی یا مدادهای شمعی به جای مداد ساده برای کودکان غافلگیرکننده است. از این غافلگیری‌های شیرین برای یادگیری بهتر زیبا نویسی بهره ببرید.
مهارت‌های حرکتی کودک را از سنین پایین تقویت کنید
- بازی‌های مارپیچ و هزارتو که پر از راه‌های خمیده است بهترین روش برای افزایش مهارت‌های حرکتی کودکان به شمار می‌رود. استفاده از این روش به کودک کمک می‌کند تا حرکت بین خطوط را بیاموزد و در رسم شکل حروف دقت بیشتری داشته باشد که نتیجه آن در دست خط کودکان و درست نوشتن کودکان قابل مشاهده است.
- با کودکان خمیر بازی کنید. هر کدام یک کلمه بگویید، مثلا اسم یک حیوان و اولین حرف اسم حیوان را با خمیر درست کنید.
- وقتی کودکان از سنین پایین با ابزارهای نوشتاری مثل مداد، خودکار و ماژیک‌های رنگی کار کنند، نحوه درست نگه داشتن قلم در دست را فرا می گیرند. همانطور که میدانید یکی از موثرترین عوامل روی خط کودکان مربوط به کنترل قلم در دست است.
- در سال‌های گذشته یکی از بازی‌های رایج بچه‌ها نوشتن با گچ‌های رنگی بود. هنوز هم این روش برای بهبود دست خط کودکان بسیار مفید است. اگر امکان استفاده از گچ را در منزل ندارید با استفاده از رنگ‌های انگشتی قابل شستشو روی دیوار پیام های کوتاه و سرگرم کننده بنویسید.
- به شیوه‌های نشستن و فرم بدنی کودکان در هنگام نوشتن نیز دقت کنید.
- برای آموزش خط به کودکان صبور باشید و از روش‌هایی استفاده کنید که علاوه بر جنبه‌ی بازی و سرگرمی دارای نکات آموزشی مفید هستند. این نکته را نیز مدنظر داشته باشید که بازی برای تقویت خلاقیت کودکان نیز مفید هستند.
