کنکور یک آزمون بزرگ است، شتری که بالاخره در خانه‌ی هر دانش‌آموزی می‌خوابد. غول مرحله آخر سال‌های مدرسه که می‌تواند تاثیر زیادی در زندگی و آینده و مسیر هر شخص را تعیین کند. یکی از مهم‌ترین سلاح‌هایی که دانش‌آموزان می‌توانند برای گذشتن از این آزمون استفاده کنند، آموختن تکنیک های تست زنی است. هر سال داوطلبان زیادی با ماه‌ها مطالعه و کوله‌باری سنگین از کتاب‌ها و جزوه‌ها سرجلسه حاضر می‌شوند، اما نتیجه دلخواهی به دست نمی‌آورند. چون راه جواب دادن به سوال‌های تستی، از سوال‌های تشریحی جداست و نگاه متفاوتی می‌خواهد. برای سوال‌های تستی، به جز معلومات، نیاز به سرعت عمل، دقت و تحلیل و در واقع مهارت تست زنی دارید. نتیجه همیشه به نفع داوطلبانی که بیشتر خوانده‌اند، نیست. باید پابه‌پای مطالعه، با تکینک‌های تست زنی برای کنکور آشنا شوید. در این مقاله، به سراغ معرفی و توضیح انواع تکنیک تست زدن رفته‌ایم.
معرفی تکنیک های تست زنی
روش‌های زیر در واقع ۱۲ میان‌بر برای موفقیت در کنکور هستند. این تکنیک‌ها کمکتان می‌کنند اطلاعات‌تان را به بهترین شکل ممکن استفاده کنید و بتوانید از پس سوال‌های مختلف بربیایید. مطلب دیگری هم داریم که صرفا برایا فزایش سرعت است به نام افزایش سرعت تست زدن که پیشنهاد می‌کنیم مطالعه کنید.
مدیریت زمان کلید طلایی
مدیریت زمان، کلید طلایی موفقیت در کنکور است. یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های کنکور با آزمون‌های مدرسه، محدودیت زمان است. مانعی که خیلی از داوطلبان معدل‌بالا را گیر می‌اندازد. برای مدیریت زمان در کنکور تکنیک‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه بیان می‌شوند. اما یکی از راه‌های موثر برای افزایش مهارت تست زنی در کنکور، شبیه‌سازی کنکور در خانه است:
- برای این‌کار بهتر است از سوالات کنکور سال‌های قبل استفاده کنید.
- با استفاده از زمان‌سنج سرعت‌تان را بسنجید و آزمون را تکرار کنید.
- سعی کنید هربار در زمان کوتاه‌تری به سوال‌ها پاسخ بدهید.
این روش کمک می‌کند ضعف‌هایتان را پیدا کنید؛ مثلاً کند خواندن سوال‌ها، ضعف مطالعه یا مکث زیاد روی سوال‌هایی که بلد نیستید. تلاش کنید برای رفع این مشکلات راه‌حلی پیدا کنید. همچنین شبیه‌سازی کنکور راه خوبی برای کنترل استرس و هیجان و آزمودن مهارت‌هایتان است. از تمرین تکنیک زمان های نقصانی نیز غافل نشوید.
تکنیک تست زنی دایره و مربع
این تکنیک بهترین روش تست زنی برای طبقه‌بندی کردن سوال‌های کنکور و ایجاد یک دیدگاه کلی درباره نوع سوالات است. سوال‌های کنکوری به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- سوال‌هایی که به جواب آن‌ها مطمئن هستید و به سرعت حل می‌شوند.
- سوال‌هایی که جواب آن‌ها را می‌دانید ولی نیاز به زمان بیشتری دارند.
- سوال‌هایی که برای پاسخ به آن‌ها، بین دو گزینه شک دارید.
- سوال‌هایی که نمی‌توانید جواب بدهید.
جدا کردن این سوال‌ها، گام بزرگی برای حفظ زمان، فرار از نمره منفی و دوری از استرس است. تکنیک دایره و مربع می‌گوید:
- به سوال‌های شماره ۱ را جواب بدهید.
- سوال‌های شماره ۲ و ۳ را به زمان بیشتری نیاز دارند، آن‌ها با علامت مربع مشخص کنید.
- کنار سوال‌های شماره ۴ را دایره بزنید.
- سوالات دایره خورده را کنار بگذارید.
- سراغ سوال‌های مربع خورده بروید.
این تکنیک تست زدن کمک می‌کند سوال‌هایی را که وقت‌گیر هستند را کنار بگذارید تا سوال‌های ساده‌تر انتهای دفترچه را از دست ندهید. همچنین در مطالعات قبل از کنکور، با این روش در آزمون‌های آزمایشی می‌توانید نقاط ضعفتان را پیدا کنید و بهشان بپردازید. پیشنهاد می‌کنیم حتما مطلب شک بین دو گزینه را مطالعه کرده و راه‌های پاسخ به چنین سوالاتی را یاد بگیرید.
تکنیک تست زنی ذخیره دقیقه یا خرید زمان برای سوال‌های جا مانده
تکنیک ذخیره دقیقه، تکنیکی است تا برای سوال‌های جا مانده، سوال‌های مربع خورده و دایره خورده زمان بخرید. برای اجرای این تکنیک، از زمان تعیین شده‌ی هر کدام از درس‌های عمومی، ۵ دقیقه زمان ذخیره می‌کنید. به این صورت که سعی می‌کنید در زمان‌های سریع‌تری به سوال‌ها جواب دهید و ۵ دقیقه وقت نگه دارید تا به سوال‌های جا مانده برگردید. مثلاً سوال‌های ساده‌ی ادبیات را با سرعت بیشتری و در زمان کمتر پاسخ می‌دهید و سریع‌تر سراغ درس بعدی می‌روید. با اجرای این تکنیک، در پایان دروس عمومی، ۲۰ دقیقه وقت دارید تا سوال‌های مربع خورده را نجات دهید. اجرای این تکنیک نیاز به ساعت مچی دارد؛ همچنین می‌توانید زمان تمام شدن هر درس را یادداشت کنید تا در پایان ببینید چقدر زمان ذخیره کرده‌اید. در ضمن یادتان باشد که این تکنیک تست زدن را بارها در خانه تکرار کنید تا روی زمان‌ها تسلط پیدا کنید.
تکنیک تست زنی بازگشت به سوال های بی پاسخ
با اجرای تکنیک تست زدن دایره و مربع و ذخیره دقیقه، زمانی برای سوال‌های دایره و مربع خورده، خریده‌اید تا در پایان برگردید و تا حد ممکن به سوال‌های بی‌پاسخ مانده جواب بدهید. اما باید برای این مرحله هم برنامه‌ای داشته باشید؛ زمان آن‌قدر نیست که بتوانید روی تمام سوال‌ها فکر کنید، پس در آزمون‌های تمرینی، نقاط قوت خود را بشناسید و بازگشت هوشمندانه‌ای داشته باشید. در قدم اول بهتر است سراغ درس‌هایی بروید که تسلط بیشتری رویشان دارید و در قدم بعدی، سراغ مباحثی بروید که احتمال جواب دادن‌شان بیشتر است. بنابراین در بازگشت اولویت‌بندی داشته باشید و از زمان ذخیره شده‌تان به بهترین شکل ممکن استفاده کنید.
تکنیک تست زنی دو رنگ یا پیدا کردن نقاط ضعف
تکنیک دو رنگ در روزهای قبل از آزمون، کمکتان می‌کند نقطه‌ضعف‌هایتان را بیرون بکشید و به سراغ‌شان بروید. برای اجرای این تکنیک به دو خودکار با دو رنگ متفاوت نیاز دارد. در مرحله اول، طبق زمان تعیین شده کنکور، سوال‌ها را با خودکار مثلاً آبی جواب بدهید. بعد از پایان زمان مشخص، یک خودکار دیگر، مثلاً قرمز بردارید و سوال‌های باقی‌مانده را جواب بدهید. این تکنیک تست زنی کمک می‌کند اشتباه‌هایتان را پیدا کنید، سوال‌های مشکل‌دار را بررسی کنید و در زمان کمتری به سوالات جواب بدهید.
تکنیک تست زنی کشف دام های سوال
بر اساس سوالات سال‌های گذشته کنکور سراسری، ۷۰ درصد از سوالات در دو سطح ساده و متوسط و بدون دام طراحی می‌شوند. اما ۳۰ درصد باقی‌مانده نیاز به دقت و حواس‌جمعی بیشتر داوطلبان دارند. در طراحی این دسته از سوالات، دامی وجود دارد که دو تیپ اصلی دارند:
- تست‌هایی با پاسخ غلط به ظاهر درست
- تست‌هایی با پاسخ درست به ظاهر غلط
ضرورت دارد که با شناخت ۷ مورد رایج از تله‌های پاسخ به سوالات که در ادامه گفتیم، در آزمون سریعا آن‌ها را شناسایی کنید، تکنیک درست را برای پاسخ انتخاب کرده و سرعت و اطمینان پاسخ دادن را افزایش دهید.
- پاسخ‌ها به صورت عدد هستند و ممکن است عدد گزینه و پاسخ شما را به اشتباه بیندازد.
- به کار بردن کلمات و عبارات گمراه کننده در سوال یا گزینه‌هاکه در نگاه اول و در صورت عدم مطالعه دقیق، می‌تواند باعث خطا شود.
- آوردن اطلاعات اضافی در طرح سوال که در صورت عدم مطالعه دقیق و درک نیاز اصلی سوال باعث اشتباه می‌شود.
- استفاده از صفات مختلف که می‌توانند در صورت حواس‌پرتی منجر به انتخاب گزینه غلط شوند.
- طرح سوال ساده از مباحث مشکل که به دلیل ترس، نگرانی یا پیش‌داوری داوطلب ممکن است زمان زیادی صرف پاسخ دادن کند یا دچار اشتباه شود.
- استفاده از تست‌های تکراری با افعال مثبت و منفی که باعث گمراهی می‌شوند.
- استفاده از کلمات مشابه پشت سر هم مانند برترین و بدترین که ممکن است لحظاتی شما را گیج کنند.
تکنیک خوانش کامل سوال
شاید باورش سخت باشد، ولی عدم مطالعه درست تست، هر سال داوطلبان زیادی را به دام می‌اندازد. گاهی داوطلب با خواندن بخشی از سوال، حس می‌کند این سوال را در آزمون‌های سال‌های قبل دیده و فوراً جواب می‌دهد، غافل از این‌که یک کلمه در انتهای سوال می‌تواند جواب را به کل تغییر بدهد. همچنین این مهارت تست زنی به شما کمک می‌کند از در دام‌هایی که در بخش قبل توضیح دادیم، نیفتید. بعضی وقت‌ها، کلماتی مثل نیست، هست، باشد، نباشد، درست، غلط، از چپ به راست، از راست به چپ دام‌هایی هستند که یک سوال ساده و آسان را از چنگتان بیرون می‌کشند. وقت خواندن حواستان به این دام‌ها باشد و حتماً سوال را تا انتها بخوانید حتی اگر برایتان خیلی آشنا است. مثلاً در سوال‌هایی که گزینه درست‌تر را می‌خواهند، ممکن است با دیدن اولین گزینه که درست است، به سوال جواب بدهید و نمره منفی بگیرید.
تکنیک جایگزین کردن گزینه ها
در دروس مرتبط با ریاضی و سوالات محاسباتی، می‌توانید سوال‌های شک‌دار بین دو گزینه را در زمان اضافه با این تکنیک حل کنید. به این صورت که دو گزینه را در سوال جایگزین کنید و سوال را حل کنید، تا گزینه صحیح را پیدا کنید.
تکنیک پاسخ های متناقض
گاهی در چهار گزینه سوالات، دو پاسخ کاملا متضاد وجود دارند (مثلا منفی دو و مثبت دو) و گزینه‌ای که گفت باشد هیچکدام یا همه موارد نیز وجود ندارد. بنابراین قطعا جواب یکی از این دو گزینه است. دانستن این موضوع می‌تواند سرعت رسیدن به جواب را افزایش دهد.
تکنیک تست زنی حذف گزینه
حذف گزینه یکی از بهترین روش های تست زنی در درس‌های تحلیلی مثل زیست‌شناسی یا درس‌های دیگر مثل عربی است و در جواب دادن به سوال‌های شک‌دار کمک می‌کند. این تکنیک به این صورت است که گزینه‌هایی را که با توجه به سوال نمی‌توانند درست باشند، خط می‌زنید. کافی‌ست یک نکته در سوال پیدا کنید و به کمکش گزینه‌هایی را که خلاف این نکته هستند حذف کنید؛ این تکنیک حتی می‌تواند به تک گزینه صحیح برسد.
تکنیک فرار از اشتباه
همانطور که قبلاً هم گفتیم، کنکور تنها آزمون معلومات نیست، آزمون مهارت‌ها نیز هست. اشتباه‌های زیادی سر جلسه می‌توانند سوال‌های ساده از چنگتان بیرون بکشند. یکی از تکنیک‌های پاسخ دادن به سوال‌های چهار گزینه‌ای در نظر گرفتن خطاهاست. یکی از این اشتباه‌ها، نخواندن تمام گزینه‌های سوال‌های ساده است. پیشنهاد می‌کنیم حتی اگر به گزینه اول مطمئنید، هر چهار گزینه را بخوانید. گاهی طراح سوال با کلمات بازی می‌کند و گزینه‌هایی بسیار شبیه طراحی می‌کند، خواندن هر چهار گزینه به شما کمک می‌کند. همچنین قبل از وارد کردن جواب‌ها به پاسخنامه، نگاهی دوباره به گزینه انتخاب شده داشته باشید تا گزینه اشتباه را علامت نزنید. همچنین می‌توانید از تکنیک ده‌تایی استفاده کنید، یعنی هر ده سوال را با هم وارد پاسخنامه کنید.
خلاصه نویسی و نکته نویسی
در شبیه‌سازی‌های قبل از کنکور، نکته‌نویسی و خلاصه‌نویسی را فراموش نکنید. سوال‌های تستی سوال‌های هزار چهره هستند، برای یک مبحث می‌‌توان به شکل‌های متعددی سوال‌های تستی طراحی کرد. بنابراین نکته‌نویسی و خلاصه‌نویسی باعث می‌شود به زوایای مختلف یک مبحث تسلط پیدا کرده و بتوانید شکل‌های مختلف تست را حل کنید. همچنین شناسایی تست‌های تیپ، یا تست‌هایی که هر سال در کنکور تکرار می‌شوند هم می‌تواند تاثیرگذار باشد. در مطلبی دیگر به معرفی ۱۰ اپلیکیشن کنکوری پرداخته‌ایم که در خلاصه‌نویسی و برنامه‌ریزی برای کنکور کمک‌کننده هستند.
نکات مهم در اجرای تکنیک های تست زنی
برای استفاده درست و اثرگذاری بهتر روش های تست زنی سریع که توضیح دادیم، لازم است به نکات زیر دقت کنید و در تمرین‌ها و آزمون‌های آزمایشی به آن‌ها توجه داشته باشید.
از صورت سوال و گزینه ها نترسید
وجود اعداد، نمودار و شکل‌های مختلف در صورت سوال یا گزینه‌های طولانی، نباید باعث هراش شما شود. این مسئله را به یاد داشته باشید و در تست زدن آن را تمرین کنید چون ترس باعث فراموشی می‌شود.
پاسخ دادن را کنترل کنید
کنکور امتحان آخر ترم نیست که سوالی را بی‌جواب نگذارید. چون نمره منفی در کمین شماست و می‌تواند نتیجه را از این‌رو به آن‌رو کند. پس از سوال‌هایی که جوابشان را نمی‌دانید بگذرید. به یاد داشته باشید اگر با سوال سختی مواجه شدید، احتمالا پاسخ به آن برای سایر داوطلبان هم سخت است و وضعیت مشابهی دارید.
مدیریت هیجان و استرس
گاهی اولین سوال بی‌جواب، می‌تواند اعتماد به نفس شما را بگیرد و نتیجه زحمت‌هایتان را بر باد دهد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم از قبل خودتان را آماده کنید که از سوال‌هایی که جوابشان را نمی‌دانید، بگذرید. این یکی از رازهای اصلی موفقیت در کنکور است. اگر در زمان تست زنی دچار عدم تمرکز هستید، پیشنهاد می‌کنیم برای کنترل و مدیریت آن از تکنیک‌های مطلب افزایش تمرکز در تست زدن استفاده کنید.
تکرار روش های تست زنی
تکنیک های تست زنی را به دفعات و برای دروس مختلف تمرین کنید. هر کدام از روش های تست زنی نیاز به بارها تمرین دارند. برای همین قبل از کنکور، زمانی را به شبیه‌سازی اختصاص بدهید و تکنیک‌های پاسخ دادن به سوالات چهار گزینه‌ای را تمرین کنید. این تمرین‌ها باعث تسلط روی تکنیک‌ها و درست پیاده کردن آن‌ها می‌شود.
از چه زمانی تمرین مهارت تست زنی را شروع کنیم؟
مهارت تست زنی نیاز به تمرین مداوم دارد. تمرین نکته‌یابی، خواندن سریع، تستی نگاه کردن به بحث‌ها و تمرین‌های دیگری که به مرور زمان باعث می‌شوند تسلط زیادی روی این مهارت پیدا کنید. شروع تست‌زنی از سال‌های دبیرستان، مخصوصاً مقطع متوسطه دوم، کمکتان می‌کند به تست‌ها عادت کنید و به مرور زمان سرعت و تحلیل‌تان را بهبود ببخشید. در مدارس سلام، تست‌زنی یکی از برنامه‌های بلندمدت مدرسه برای دانش‌آموزان دبیرستانی است و امتحان‌ها و آزمون‌های مختلفی با این روش برگزار می‌شود تا کنکور برای دانش‌آموزها شبیه‌سازی شود و به جای صرف زمان روی استرس و آشنایی با فضای کنکور بتوانند زمان‌شان را صرف پاسخ به سوال‌های بیشتر کنند.
همچنین یکی از اهداف اصلی، توجه به ویژگی‌های فردی دانش‌آموزها است. یعنی دانش‌آموزها همگی در یک سطح در نظر گرفته نمی‌شوند و به هرکدام کمک می‌شود تا نقاط ضعف و قوت خودش را کشف کند. این مسئله باعث می‌شود دانش‌آموزها با تحلیل خودشان تسلط بیشتری روی تکنیک‌های تست‌زنی پیدا کنند. پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌های تغذیه مناسب برای کنکور، رتبه برتر کنکور و برنامه ریزی کنکور را نیز مطالعه کنید.
سخن پایانی
برای موفقیت در آزمون کنکور، جمع کردن اطلاعات و درس خواندن، تنها بخشی از ماجراست. بخش مهم دیگر در این مسیر، یاد گرفتن میان‌برها و روش خرج کردن اطلاعات است. این مهارت‌ها آن‌قدر اهمیت دارند که می‌توانند دانش‌آموزی را که کمتر مطالعه کرده و مهارت‌های تست زنی در کنکور و تکنیک‌های پاسخ دادن به سوالات چهار گزینه‌ای را می‌داند، از دانش‌آموزی که ماه‌ها مطالعه کرده و بهترین روش تست زنی را نمی‌داند، جلو بیندازند. بعضی از مدارس چند سال قبل از کنکور، دانش‌آموز را به سمت نگاه تحلیلی به مطالب هدایت می‌کنند که باعث می‌شود دانش‌آموز بدون آمادگی با آزمون متفاوت کنکور روبه‌رو نشود و به کار گیری تکنیک های تست زنی در ذهنش جا بیفتند. برای موفقیت در این آزمون باید سیاست‌مدار باشید و پیچ و خم‌های و گوشه‌کنارهای آزمون‌های چهارگزینه‌ای را بشناسید تا معلوماتتان هدر نروند و با آمادگی کامل سرجلسه بروید. در این مقاله به انواع روش های تست زنی پرداختیم که با یادگیری و تمرین مداوم آن‌ها در خانه، می‌توانید آمادگی خود را در جلسه کنکور افزایش دهید.
سوالات متداول
- راه افزایش سرعت عمل در پاسخ به سوالات کنکور چیست؟
علاوه بر مطالعه مفهومی و تحلیلی مطالب، باید مهارت تست زنی در کنکور را هم در خود تقویت کنید چون این دو بدون هم بی‌فایده هستند. در این مطلب ۱۲ تکنیک تست زدن و نکات مهم استفاده از آن‌ها را توضیح دادیم. با تکرار و تمرین مداوم آن‌ها هم نقاط ضعف خود را پیدا می‌کنید و هم در استفاده از آن‌ها خبره می‌شوید. - بهترین روش تست زنی برای سوالات دشوار با راه حل طولانی چیست؟
برای این کار از تکنیک های تست زنی دایره و مربع، ذخیره دقیقه و بازگشت به سوال زمان استفاده کنید که در مقاله توضیح داده‌ایم. - برای پاسخ دادن به سوالات کنکور از کدام دسته سوالات شروع کنیم؟
همانطور که در بخش مهارت تست زنی دایره و مربع گفتیم، سوالات را با گذاشتن علامت طبقه‌بندی کنید و برای شروع به سوالات ساده با راه حل کوتاه پاسخ دهید.
