خیلی از داوطلبان کنکور قبل از انتخاب رشته، هیچ توجهی به بازار کار آینده‌شان ندارند و بدون هیچ تحقیق و شناختی انتخاب رشته می‌کنند. چند سالی می‌گذرد و بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه دیر یا زود با واقعیت بازار کار رشته‌ی تحصیلی‌شان مواجه می‌شوند و آن‌وقت است که احتمالا بابت بی‌توجهی چند سال قبل‌شان افسوس می‌خورند. اگر می‌خواهید جزو این عده نباشید این مقاله را تا انتها بخوانید. ما در این مقاله تلاش کرده‌ایم بازار کار و آینده شغلی رشته علوم تجربی را به‌طور کامل بررسی کنیم و مخصوصا درمورد رشته‌های بهتر با بازار کار وسیع‌تر و متنوع‌تر توضیح بدهیم.
معرفی رشته تجربی
یکی از رشته‌های نظری یا دبیرستان در مقطع متوسطه دوم، علوم تجربی است. زیست، زمین‌شناسی، شیمی و فیزیک مهمترین درس‌های این رشته هستند که علاقه و استعداد در آن‌ها، نقش اساسی هم در نتیجه کنکور و هم در آینده شغلی شما ایفا می‌کنند. یکی از مزایای رشته تجربی که باعث افزایش داوطلبان آن در سال‌های اخیر شده، کمبود نیروی متخصص و افزایش روزافزون نیاز بازار کار به این رشته‌ها است. برای انتخاب رشته علوم تجربی در سال نهم، یک سری معیارها نیاز هستند که در مطلبی تحت عنوان شرایط انتخاب رشته تجربی درباره آن‌ها صحبت کرده‌ایم.
رشته های مختلف علوم تجربی
در مطلب زیرشاخه های رشته تجربی درباره شرایط رشته های تجربی در کنکور صحبت کردیم و گفتیم که تا کنکور سال ۱۴۰۲، رشته تجربی دارای ۵ زیرگروه اصلی هستند:
- زیرگروه ۱: شامل رشته‌های پرطرفداری مثل پزشکی، دندانپزشکی، بیوتکنولوژی، دامپزشکی،رشته اتاق عمل، بینایی سنجی، کار درمانی و مامایی است
- زیرگروه ۲: رشته‌هایی مثل داروسازی، رشته شیمی، بهداشت، مهندسی بهداشت را در بر می‌گیرد
- زیرگروه ۳: دو رشته زمین‌شناسی و اقیانوس‌شناسی را شامل می‌شود
- زیرگروه ۴: شامل رشته‌های میان رشته‌ای مثل حسابداری، انواع رشته مدیریت ، اقتصاد، علوم قضایی و علوم انتظامی است
- زیرگروه ۵: هم رشته‌هایی مثل کتابداری در شاخه پزشکی، رشته مددکاری اجتماعی، آموزش تربیت بدنی را دربر می‌گیرد
آینده شغلی رشته تجربی
روزگاری بیشتر داوطلبان کنکور آرزوی مهندس شدن داشتند و تمام تلاش‌شان را می‌کردند تا در یکی از رشته‌های مهندسی پذیرفته شوند. اما این روزها وضع فرق کرده و بازار کار رشته تجربی رونق خوبی دارد. بنابراین کنکوری‌ها ترجیح می‌دهند پی رشته‌هایی را بگیرند که بازار کار بهتری دارند. اما کار های رشته تجربی و رشته های آینده دار تجربی کدام‌ها هستند؟ کدام رشته‌ها درآمد بهتری دارند؟ دانشجویان چه رشته‌هایی بعد از فارغ‌التحصیلی به سرعت جذب بازار کار می‌شوند؟ در ادامه این مطلب با توضیح درباره رشته‌های مختلف به دیدگاه مناسبی در این موضوع می‌رسید.
بازار کار پزشکی
رتبه‌های برتر رشته تجربی به احتمال خیلی زیاد سراغ پزشکی می‌روند؛ رشته‌ای که هم بازار کار خوبی دارد هم می‌توان به درآمد بالا و جایگاه خیلی خوب اجتماعی امید داشت. البته تمام این مزایا درصورتی‌که دانشجویان بتوانند دوره‌های تخصص را بگذرانند، چند برابر خواهد شد. بنابراین این میزان اقبال و توجه به این رشته کاملا عاقلانه و منطقی است؛ هرچند نباید سختی‌هایش را هم ندیده گرفت. بهتر است بدانید بین رشته‌های تخصصی پزشکی، درآمد متخصصان زیبایی، گوش و حلق و بینی و متخصصین پوست از همه بیشتر است. البته رقابت سنگینی برای قبولی در رشته‌های پزشکی وجود دارد و اگر سودای پزشک شدن درسر دارید باید زحمت خیلی زیادی برایش بکشید. برای رسیدن به این رویا باید جزو چندصد نفر اول کنکور رشته تجربی باشید. البته رشته پزشکی تعهدی هم شرایط متفاوتی برای قبولی دارد که میتوانید به آن هم فکر کنید.
بازار کار داروسازی
رتبه‌های زیر ۱۰۰۰ کنکور علوم تجربی اغلب خود را برای داروسازی یا دندان پزشکی آماده می‌کنند. رشته داروسازی با تولید و ساخت دارو سروکار دارد و سعی می‌کند تاثیر داروها روی سیستم موجودات زنده و به‌خصوص انسان‌ها را بررسی کند. داروسازی در بازار کار رشته تجربی حسابی سربلند است. اکثر کسانی که داروسازی می‌خوانند بعد از فارغ‌التحصیلی سرکار می‌روند. خوشبختانه بازار کار این رشته تا دلتان بخواهد متنوع است؛ داروسازها می‌توانند در بیمارستان‌ها، داروخانه‌ها و درمانگاه‌ها کار کنند یا وارد صنعت ساخت و تولید دارو، صنعت لوازم بهداشتی و آرایشی شوند.
بازار کار دندانپزشکی
رشته دندانپزشکی از آن رشته‌های سخت و ظریف ولی درعین حال آینده‌دار و پردرآمد است. دانشجویان دندان پزشکی همه چیز را درمورد تشخیص و درمان بیماری‌های مربوط به دهان و دندان می‌آموزند و بعدها می‌توانند در کلینیک‌ها یا مطب‌های شخصی کار کنند. البته تاسیس مطب، خرید وسایل هزینه‌هایی دارد که شاید برای شروع زیاد باشند و هرکسی از عهده‌شان برنیاید. دندانپزشکان می‌توانند در شهرستان‌ها شرایط و درآمد بهتری نسبت به شهرهای بزرگ داشته باشند.
پیشنهاد مطالعه: بازار کار رشته ساخت پروتزهای دندانی
بازار کار پرستاری
نمی‌شود از بازار کار رشته تجربی بگوییم و توضیحی درمورد رشته پرستاری ندهیم. پرستاران نقش مهمی در مراقبت از بیماران و ارتقای سطح بهداشت و درمان دارند. کار درمان بیماران دربیمارستان‌ها فقط با کمک پرستاران ممکن می‌شود. پرستارها شغل سخت و طاقت‌فرسایی دارند و باید بیش از اندازه صبور و سازگار باشند. بازارکار رشته پرستاری خوب است و اگر با روحیه‌تان سازگار است، میتوانید باخیال راحت مشغول تحصیل در این رشته شوید چراکه به محض تمام شدن دوره، مشغول به کار خواهید شد.
بازار کار علوم آزمایشگاهی
یک فارغ‌التحصیل علوم آزمایشگاهی با دانشی که دارد به بررسی آزمایشگاهی خون و مایعات بافت‌های بدن می‌پردازد. اگر این رشته را بخوانید بعدها میتوانید در آزمایشگاه‌های بیمارستان‌ها و مراکز دولتی یا در آزمایشگاه‌های خصوصی کار کنید و در زمینه تشخیص و درمان بیماری‌ها موثر باشید. بازار کار رشته تجربی برای علوم آزمایشگاهی از رشته‌های خوب و پرتقاضا محسوب می‌شود.که بازار کار علوم آزمایشگاهی هم به نسبت خوب است
بازار کار دامپزشکی
تا همین چند سال قبل، کسی که دامپزشکی می‌خواند بازار کار خیلی محدودتری داشت؛ اما این روزها وضعیت فرق کرده است. خیلی‌ها حیوان خانگی دارند و برای درمان، واکسیناسیون باید از دامپزشک کمک بگیرند. تعداد کلینیک‌های دامپزشکی روز به روز درحال بیشتر شدن است. اگر به این حوزه علاقه دارید حتما جزو گزینه‌های اصلی‌تان قرارش بدهید. پیشنهاد می‌کنیم مطلب دامپزشکی چند سال است را نیز بخوانید.
بازار کار هوشبری و اتاق عمل
بیمار بیهوش احتیاج به مراقبت دارد و در تیم جراحی باید کسی باشد که بتواند این مراقبت را انجام دهد. به ویژه کار با دستگاه‌های موجود در اتاق عمل، تنظیمشان احتیاج به وجود یک متخصص دارد. اگر به رشته‌های پیراپزشکی مثل هوشبری علاقه دارید میتوانید در دانشگاه‌های علوم پزشکی درس بخوانید و بعدها در بیمارستان‌های خصوصی و دولتی مشغول به‌کار شوید. اگر دل به درس بدهید و خوب با زیر و بم این رشته آشنا شوید میتوانید بازار کار رشته هوشبری موفق باشید
بازار کار بینایی سنجی
مراقبت از چشم و بینایی در حوزه کاری بینایی‌سنج‌ها قرار می‌گیرد. خیلی از مشکلات و بیماری‌های مربوط به چشم توسط این افراد تشخیص داده می‌شود و حتی می‌تواند درمان شود. ازطرفی تشخیص نمره‌ی چشم و تجویز عینک هم در تخصص بینایی‌سنج‌ها است. در بازار کار رشته تجربی می‌توان به بینایی‌سنجی به‌عنوان یک رشته خوب و آینده‌دار اشاره کرد. برای یک بینایی سنج خوب و کاربلد هم در مراکز دولتی و بیمارستان‌ها و هم در بخش خصوصی کار وجود خواهد داشت.
بازار کار رشته اعضای مصنوعی
یکی از زیرشاخه‌های رشته توا‌بخشی، رشته‌ی اعضای مصنوعی است. فارغ‌التحصیلان این رشته در زمینه طراحی و ساخت اعضای مصنوعی و در مراکزی مثل بهزیستی، بیمارستان‌ها، هلال احمر کار می‌کنند. اگر در حوزه اعضای مصنوعی خوب کار کنید و تجربه کافی به دست آورید بعدها میتوانید کلینیک خصوصی بزنید، به معلولان و کسانی که مشکلات حرکتی دارند کمک کنید.
بازار کار فیزیوتراپی
یکی دیگر از زیرشاخه‌های توانبخشی، فیزیوتراپی است. بعضی بیماران به دلایل مختلف دچار آسیب‌هایی می‌شوند و حل مشکل‌شان به‌دست عوامل فیزیکی و مکانیکی است. این افراد باید از خدمات فیزیوتراپی استفاده کنند. فیزیوتراپ بااستفاده از عوامل فیزیکی مثل گرما، سرما، الکتریسیته، نور به داد این افراد می‌رسد یا با معرفی حرکات ورزشی، تمرین‌های مختلف دردهای بدنی خود را درمان می‌کند. فیزیوتراپ‌ها می‌توانند در بیمارستان، درمانگاه، کلینیک شخصی کار کنند. البته برای تاسیس کلینیک شخصی باید سابقه‌ی حداقل ۳ سال کار در شهرستان و ۶ سال فعالیت در مرکز استان را داشته باشند.
بازار کار مامایی
بازار کار رشته تجربی در حوزه مامایی فقط مختص خانم‌ها است. فقط خانم‌ها می‌توانند در رشته مامایی تحصیل کنند و به مباحثی مثل بهداشت زنان، مراقبت‌های قبل و بعد از بارداری، زایمان، بیماری‌های زنان، بهداشت نوزاد و مادر، تغذیه نوزاد بپردازند. یک ماما می‌تواند در مطب پزشک خانواده، مطب شخصی، بیمارستان و درمانگاه کار کند یا به عنوان مربی بهداشت، خدمات بهداشتی مشغول فعالیت شود.
بازار کار رادیولوژی
اگر به دنبال یک رشته خوب و کم حاشیه در بازار کار رشته تجربی باشید ما می‌توانیم کارشناس رادیولوژی را بهتان معرفی کنیم. کسی که در کلینیک‌های رادیولوژی با دستگاه‌های مخصوص اسکن، ام‌آرآی و تصویر برداری دیجیتال کار می‌کند و خیلی از نزدیک با بیماران، انواع بیماری‌ها در ارتباط نیست. کارشناس رادیولوژی در کنار پزشک متخصص کار می‌کند و بنابه تجربه و سابقه کاری که به دست می‌آورد می‌تواند درآمد قابل قبولی داشته باشد.
بازار کار فوریت‌های پزشکی
جامعه همیشه به خدمات اورژانس و فوریت‌های پزشکی نیاز دارد بنابراین کسی که دراین رشته تحصیل می‌کند می‌تواند بعد از فارغ‌التحصیلی جذب بیمارستان‌ها و اورژانس‌های دولتی و خصوصی شود. شرایط کار روی آمبولانس‌های خصوصی هم برای این افراد فراهم است. البته داشتن گواهینامه رانندگی از شرط‌های اصلی ورود به این شغل است.
بازار کار شنوایی سنجی
مراقبت از گوش و شنوایی در بازار کار رشته تجربی به عهده شنوایی‌سنج‌ها است. این افراد به شناخت و درمان بیماری‌ها و اختلالات شنوایی کمک می‌کنند و می‌توانند اقدامات تشخیصی خوب و به‌موقعی انجام دهند. راستش را بخواهید بازار کار رشته شنوایی‌سنجی به‌اندازه بازار کار رشته‌های تجربی دیگر چندان پررونق نیست. البته طی سال‌های گذشته این رشته بیشتر شناخته شده است و می‌تواند باعث امیدواری داوطلبان رشته تجربی باشد.
بازار کار علوم تغذیه
موضوع‌های مربوط به رژیم غذایی، چگونگی تغذیه مناسب روزبه‌روز بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند و همین باعث رونق گرفتن بازار کار فارغ‌التحصیلان علوم تغذیه می‌شود. این افراد می‌توانند در کلینیک‌های رژیم درمانی، مطب پزشکان غدد، برخی از بیمارستان‌ها، کارخانه‌های تولید مواد غذایی فعالیت کنند.
بازار کار بیوتکنولوژی
بازار کار رشته تجربی درحال گسترش است و رشد رشته‌های جدیدی مثل زیست فناوری یا بیوتکنولوژی هم این موضوع را تایید می‌کنند. بیوتکنولوژی از پیشرفت‌های علوم زیستی در حوزه‌های مختلف صنعت استفاده می‌کند و روزبه‌روز هم درحال گسترش است. این رشته آینده‌ی خیلی خوبی دارد و فارغ‌التحصیلانش می‌توانند در حوزه‌های متنوع آموزشی، تحقیقاتی، واحدهای صنعتی و پژوهشی کار کنند.
بازار کار روانشناسی
روا‌شناسی رفتار انسان را مطالعه می‌کند و براساس ابعادی مثل شخصیت، هوش هیجانی در تلاش است تا به وضعیت روانی مراجعه کنندگان رسیدگی کند و برای حل مشکلات فردی، خانوادگی، شغلی پیش‌قدم شود. این رشته گرایش‌های متفاوتی مثل روانشناسی بالینی، عمومی، کودکان استثنایی دارد. درهای بازار کار رشته تجربی روزبه‌روز بیشتر به‌روی فارغ‌التحصیلان روانشناسی باز می‌شود و هرچه می‌گذرد مردم نسبت به روانشناسی و کارکردهایش آگاه‌تر می‌شوند.
اگر به صحبت کردن با آدم‌ها، شنیدن مشکلات‌شان علاقه‌مند هستید برای ورود به این رشته تردید نکنید و بدانید زمینه‌های کاری متنوعی برایتان فراهم می‌شود. فارغ‌التحصیلان رشته روانشناسی بنابر گرایش خود می‌توانند در بسیاری از ارگان‌ها مثل نیروی انتظامی، زندان‌ها، مدرسه‌ها، مهدهای کودک، خانه سالمندان، مراکز مشاوره‌ی دولتی و خصوصی و بهزیستی کار کنند.
پیشنهاد می‌کنیم اگر به معلمی و دبیری علاقه دارید، سری هم به مطلب رشته های استخدامی آموزش و پرورش بزنید.
حرف آخر
آدم‌ها باید با چشم باز شغل آینده‌شان را انتخاب کنند؛ اما چطور؟ درواقع تمام افراد باید تلاش کنند رشته‌های مورد علاقه‌شان را بشناسند و در مرحله‌ی بعدی بازار کار رشته مورد نظرشان را بررسی کنند. بازار کار یک رشته اهمیت زیادی دارد؛ چرا که ممکن است شما حسابی زحمت بکشید و در رشته‌ای فارغ‌التحصیل شوید که هیچ آینده شغلی روشنی ندارد. به همین خاطر ما دراین مقاله تلاش کردیم بازار کار رشته تجربی را بررسی کنیم و درمورد رشته‌هایی که این روزها بازار کار بهتر و گسترده‌تری دارند توضیح دهیم. امیدواریم با خواندن این مقاله کمکی کرده باشیم و چراغی برای روشن‌تر شدن مسیر دراختیارتان گذاشته باشیم. پیشنهاد می‌کنیم مطلب رشته های بدون کنکور تجربی را نیز مطالعه کنید.
سوالات متداول
- بازار کار تجربی چگونه است؟
به صورت کلی بازار کار رشته های تجربی خوب و رو به گسترش است.
- کدام رشته های تجربی بازار کار بهتری دارند؟
رشته‌های مرتبط با فضای بهداشت و درمان مانند گروه پزشکی، پیراپزشکی و تغذیه آینده شغلی و درآمد خوبی دارند.
- آینده شغلی رشته های پیراپزشکی چگونه است؟
پیراپزشکی شامل رشته‌هایی است که در ارتباط با پزشکی و درمان هستند، به همین دلیل بازار کار خوبی دارند.
- رشته های پرطرفدار تجربی کدامند؟
۱۰ رشته پرطرفدار تجربی شامل پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، پرستاری، فیزیوتراپی، دامپزشکی، علوم آزمایشگاهی، اتاق عمل، علوم تغذیه و رادیولوژی هستند.
