بسیاری از داوطلبان کنکور در زمان انتخاب رشته سر دوراهی رشته یا دانشگاه گیر می‌کنند و نمی‌دانند کدام یک اولویت بالاتری دارد. آیا بهتر است یک رشته با شرایط کاری بهتر اما دانشگاه ضعیف‌تر را انتخاب کنیم؟ یا انتخاب دانشگاه و شهر بهتر در اولویت است؟ آیا پرداخت شهریه یا ورود به دوره‌های بدون کنکور در رشته مورد علاقه کار درستی است؟ اولویت رشته است یا دانشگاه؟ برای رسیدن به پاسخ این سوالات و تصمیم‌گیری بهتر باید با اولویتهای انتخاب رشته آشنا شوید چرا که ممکن است برای هر فرد و در شرایط مختلف، پاسخ به این سوالات متفاوت باشد.
اولویت ها در انتخاب رشته
در پاسخ به این سوال که رشته مهم است یا دانشگاه، هر فرد باید یک سری اولویتهای کلی که در رضایت تحصیلی و شغلی نقش دارند را در کنار اهداف و برنامه‌های شخصی و همچنین امکانات زندگی خود قرار دهد. در ادامه به مسائل مختلفی که باید کنار هم قرار دهید تا به جواب صحیح مناسب خودتان برسید اشاره کرده‌ایم. نکته اینکه در ادامه این مطلب به رشته خب، متوسط و پایین اشاره کرده‌ایم که ملاک این تقسیم‌بندی را شرایط اشتغال و درآمد در نظر گرفته‌ایم. مطالعه کدام رشته بهتر است هم می‌تواند در درک تفاوت رشتهها به شما کمک کند.
موقعیت و شرایط زندگی برای انتخاب رشته و دانشگاه
گاهی باید برای پاسخ به اینکه اولویت رشته است یا دانشگاه باید بهشرایط زندگی، نظر خانواده و موافقت والدین برای انتخاب شهر و محل دانشگاه خود نگاه کنید. بسیاری از دانش‌آموزان در این زمینه محدودیت دارند و در چنین شرایطی بهتر است تمرکز خود را روی رشته بهتر بگذارند و از بین شهرها و دانشگاه‌هایی که می‌توانند بروند، بهترین انتخاب را داشته باشند.
نقش شهریه در انتخاب دانشگاه
گاهی تردید بین دو رشته است که یکی در دانشگاه رده پایین‌تر اما با بازار کار بهتر و دیگری برعکس است. در چنین شرایطی با دو عامل بازار کار و توان پرداخت شهریه روبرو هستیم. به یاد داشته باشید که مدرک شبانه در مدرک تحصیلی شما قید نمی‌شود. اما به طور کلی اگر در رشتهای با شرایط بهتر اما دوره شبانه قبول می‌شوید، به نظر میرسد انتخاب منطقی‌تر این باشد که در صورت عدم مشکلات مالی، رشته را در اولویت قرار بدهید. توصیه می‌کنیم برای درک بهتر شرایط دانشگاههای مختلف سری به مطلب انواع دانشگاه و عوارض مصرف ریتالین برای کنکور بزنید.
انتخاب رشته مورد علاقه یا دانشگاه برتر؟
خیلی از مواقع شما به رشتهای علاقه دارید که حتی از نظر شرایط کاری و تحصیلی آینده خوبی داشته باشد اما رتبه شما به قبولی در دانشگاههای برتر این رشته نمی‌رسد. از طرفی می‌توانید در یک رشته با شرایط متوسط یا پایین اما در یک دانشگاه برتر مثلا صنعتی شریف درس بخوانید. تکلیف چیست؟ یادتان باشد که میزان علاقه و دانش شما نسبت به رشتهها اینجا حرف اول را میزند تا منطقی و به دور از هیجان تصمیم بگیرید. اگر درباره رشته دلخواه خود به خوبی و از همه منابع تحقیق کرده‌اید و برنامه بلندمدت برای آینده دارید، انتخاب رشته مورد علاقه با وجود تلاش و پشتکار شما، برتر نبودن دانشگاه را جبران خواهد کرد. در نهایت شما می‌مانید و رشتهای که باید در آن کار و تحصیل کنید. مطلب رشته های بدون کنکور دانشگاه آزاد را هم مطالعه کنید.
از طرفی شرایط کاری در برخی از رشتهها ارتباط چندانی با دانشگاه ندارد. مثلا اگر شما مهندسی کامپیوتر یا پزشکی بخوانید، در هر صورت می‌توانید توانمندی‌های لازم برای اشتغال را کسب کنید و ادامه مسیر را در دانشگاه دیگری طی کنید که اعتبار بالاتری دارد. مطالعه مطلب اعتبار مدرک دانشگاه آزاد نیز در این انتخاب به شما کمک می‌کند.
رشته مهم است یا دانشگاه؟ نقش موقعیت شغلی و بازار کار
گاهی برای رسیدن به پاسخ این سوال که رشته مهم است یا دانشگاه باید به وضعیت کاری آن‌ها توجه کرد. فرض کنیم در دو رشته امکان قبولی دارید که یکی با شرایط کاری بهتر و دیگری در دانشگاه برتر است. در اینجا بسیار مهم است که راجع به چه رشته‌های صحبت می‌کنیم. در برخی از رشتهها حتی اگر در بهترین دانشگاه‌ها باشند، امکان اشتغال و کسب درآمد بسیار کم و محدود است. بسیاری از فارغ‌التحصیلان چنین رشته‌هایی یا مجبور به ادامه تحصیل می‌شوند تا شاید شرایط بهترین پیدا کنند، یا دچار سرخوردگی و یأس خواهند شد. بنابراین در تردید بین رشته یا دانشگاه، حتما به بازار کار نیز توجه کنید. مطالعه مطلب پشت کنکور ماندن و بررسی مزایا و معایب آن نیز به شما کمک می‌کند.
سخن پایانی
اینکه شما برای انتخاب، به رشته دانشگاهی توجه کنید یا شهر و دانشگاه، به عوامل زیادی بستگی دارد. برای این سوال و همه افراد نمی‌توان نسخه یکسانی پیچید که رضایت همه را تأمین کند. در این مطلب از عوامل مهمی صحبت کردیم که بررسی و پاسخ به آن‌ها، در حل این تعارض که رشته تحصیلی مهم است یا دانشگاه، به شما کمک می‌کنند. می‌توانید لیستی از فاکتورهای مختلف در انتخاب رشته مانند سهمیه، شرایط گزینش، بازار کار، علاقه و استعداد، شهریه، دوری و نزدیکی تهیه کنید و از این طریق برای رشته‌شهرها یک اولویت بندی انجام دهید. وقتی تصمیمتان را گرفتید، نوبت به این میرسد که درباره چگونه گذراندن روزهای پس از کنکور نیز فکر کنید، در مطلب لینک شده نکات مفیدی با شما در میان گذاشته‌ایم.
همچنین توصیه می‌کنیم حتما درباره انتخاب رشته با مشاوران متبحر، دانشجویان رشته و دانشگاه مورد نظرتان صحبت کنید. مشاوران می توانند به شما عزیزان کمک کنند تا رشتهای را انتخاب کنید که هم مورد علاقه شما و هم با تمامی شرایط شما سازگار باشد. علاوه بر این، یک مشاور خوب به شما کمک می‌کند تا بهترین رشته و دانشگاه را طبق رتبه خود انتخاب کنید. اگر هنوز در دوران انتخاب رشته یا در فکر تغییر رشته هستید یادتان باشد که در زمان انتخاب رشته نهم درست عمل کنید تا بعد از کنکور سردرگمی کمتری برای انتخاب رشته داشته باشید.
سوالات متداول
- برای انتخاب رشته چه اولویت هایی وجود دارد؟
در انتخاب رشته باید اولویتهای مهمی مانند دوری و نزدیکی محل کار، شرایط بازار کار و مشاغل رشتهها، اعتبار دانشگاه، اساتید دانشگاه و هدفتان از تحصیل را در نظر بگیرید. - دانشگاه خوب بهتر است یا رشته خوب؟
انتخاب بین این دو به شرایط شخصی شما و وضعیت رشته مورد نظر بستگی دارد. در برخی از رشتهها دانشگاه، سطح آموزشی و ارتباط با اساتید برتر و امکانات دانشگاهی حرف اول را میزند و باید در انتخاب دانشگاه دقت زیادی به خرج دهید. اما برخی از رشتهها آنقدر شرایط شغلی و بازار کار خوبی دارند که میتوان از رتبه پایین دانشگاه تا حدی چشمپوشی کرد. - علاقه به رشته مهم است یا دانشگاه؟
علاقهمندی در هر کاری حرف اول و آخر را میزند و اگر برای رشته خود ذوق و شوق کافی نداشته باشید حتی در بهترین رشتهها نیز موفق نخواهید شد. اما گاهی رتب داوطلب در رشتهای که علاقه دارد فقط به دانشگاههای رده پایین میرسد، در این صورت باید درباره بازار کار آن تحقیق کافی داشته باشید و میزان اثرگذاری دانشگاه بر ادامه تحصیل یا اشتغال را بررسی کنید.
